-राजेश पुडासैनी
सिरिर्र चिसो वतास ले मेरो मुख मा एकैचोटी स्पर्श गर्यो । मुटु हल्लियो , हातका रौँ ठाडा भै उठे । मनमा एक किसिम को डर जस्तो चिज पैदा भयो । सुनसान मसानघाटमा अरु कुराको आभाष थोडी गर्न सक्थे म । म छु , केवल म, तर उक्त समय म, म भएर पनि म थियिन । बन्द मोबाइल, कालरात्रि , चकमन्नता , सानो हसिया जस्तो देखिने मधुर चन्द्रमा जसको प्रकाश म भएको ठाउमा आइपुगेको थियन, सायद चन्द्रमा पनि मेरो पक्ष्यमा थियन । मेरो पक्ष्यमा उ भएतापनि कालो मडारिरहेको बादलले मलाई उसको प्रकाश को आभाष गर्न नदिने सोचेको थियो सायद । मेरो चस्मामा लागेको वाफले मलाई हेर्न अझै मुश्किल बनाउदै थियो । चिसो वतासले मैले लगाएको कालो T-Shirt खुकुलो पारामा थोरै हल्लिन्थ्यो ।
एता-उता हेरे । न त मैले कसैलाई देखे न कोहि बोलेको सुने, म चिच्याउन चाहन्थे , तर स्वर अड्किन्थ्यो ; म कतै नहेरी बेतौड कुद्न चाहन्थे , तर पाइला चाहेर पनि अडिग थियो ,अब म स्वास मात्र राम्ररी फेर्न चाहन्थे , तर मेरो गला दबिएको थियो , स्वास फेर्न पनि गाह्रो हुने गरि । म साथ चाहन्थे तर साथि थियनन , म आड चाहन्थे तर परिवार नजिक थिएनन् , म अब सिर्फ बाच्न चाहन्थे , तर सम्भव म कतै बाट पनि देखिरहेको थियिन ।
बिस्तारै मेरो अगाडीतिर, स्टेजमा पर्ने जस्तै गाडा रातो प्रकाश छरियो । मेरो अगिल्लतिर सेतो कपडामा छोपियको केहि चिज थियो । म यसै त अन्जान, कसरि पुगे त्यहाँ केहि थाहा छैन , झन् अगिल्तिर त्यो दृश्य । मेरो मुटु खालि भयो , म एकोहोरो हेरिरहे, त्रसित मुद्रामा । मसानघाटमा लास हुनु ठुलो कुरो थिएन , तर त्यो समयमा मेरो अगाडी हुनु निकै नै ठुलो कुरो थियो ।
सिरिर्र बतासको झोकाले सेतो कपडा माथितिरबाट केहि उड्यो, म अटल थिए , गर्न सक्ने केहि भए मरिजानु । बिस्तारै लासको अनुहार देखे , बील्कुल अपरिचित, न कतै देखेको , न त कतै कल्पना नै गरेको आकृति । तर नचाहेरै नियाल्दा पनि स्थिर र सालिन अनुहार,सायद…बरफ जस्तो चिसो गाला, बन्द आँखा, तर केहि खोलिएको ओठ ; केहि भन्दा- भन्दै प्राण फुत्किए जस्तो ।
म एकोहोरो नियालिरहेको थिए , एक्कासी लडिरहेको सालिन लासको बन्द आँखा खुल्दा म भुत्रुक्क उफ्रिन पुगेछु , अब चिसो उ हैन , चिसो त म थिए , मन त मेरो चिसो थियो । आखिर यो सब के का लागि? मेरो होस्-हवास ठाउमा थियन, होस पनि कसरि ? अब एउटा लास जसले मलाई हर क्षण तड्पाई रहेको छ, म त्यस बाट के अपेक्षा राखु?
विस्तारै लास उठ्न खोज्यो, निकै कम्जोर मानिस जसरि । म बेहोस पनि हुन सकिन , होसमा त म थियिन नै ।
‘बाबु ! सहयोग गर्नु हुन्छ? ‘… अब लासको ध्वनि पनि म संग ठोक्किदै थियो ।
म केहि बोल्न सकिन ।
‘हुन त जिउदो छदाँ त कसैले सहयोग गरेनन, लास परेपछि सहयोग के गर्थे?’…… लास आफै उठ्दै गर्न लाग्यो , म उसको कुरा केहि बुझिरहेको थियिन । एकैछिनमा लास खडा भयो ,म उसको सामुन्ने । र मेरो आँखा उसको आँखा को सामुन्ने ।
‘म यहाँ किन छु? मेरो गल्ति के छ ? किन तड्पिरहेको छु म यहाँ? कसले ल्यायो मलाई यहाँ?’….. मेरो मेसिन-गन जस्तो प्रश्नको लहरलाई उसले एकै हातको इशाराले रोकिदियो , आफ्नो हत्केला मेरो अगाडी तेर्स्याईदियर ।
‘यो सब को उत्तर म संग छैन ।’….. डरलाग्दो आवाज ।
‘को संग छ त ? मलाई येहा लिएर आउनुको कारण नि?’ ……कम्पित स्वरमा मेरो अर्को प्रश्न ।
‘ ‘तिमीलाई कसैले लिएर आएको हैन बाबु , तिमि यहाँ आफै आएका हौ ।’
‘के रे ? सुनसान एस्तो चिहान- घारीमा म आए ? मलाई के को रहर थियो?’ ….मेरो हरेक प्रश्न उचित थियो मलाई थाहा थियो तर हरेक सवाल गर्दा म निकै डराएको थिए ।
‘सायद एउटा सत्य को आत्मसाथ गर्न? ‘
‘कस्तो सत्य ? ‘
‘सत्य यहि कि आजकल समाजमा लास पनि उठ्दैन ।’
‘मतलब? समाज अनि लास ? ह्या म केहि बुझ्दिन एस्त कुरा , मलाई घर जानु छ ।’
‘तपाइको पो घर छ , जानुहुन्छ , तर बाबु समाजमा यस्ता मानिस पनि छन् जसका आफन्ती छैनन् , घर-बार केहि छैन , मात्र छ न फाल्नु न पाल्नुको ज्यान ।’
म लासको केहि कुरा बुझिरहेको थियिन । आखिर उसको मतलब के हो? त्रसित मुद्रामा उसको कुरोले मलाई येसरी घोच्दै थियो , मलाई असह्या भैरहेको थियो ।
‘उसोभए म के सत्य खोज्न आएको त यहाँ? ‘
‘समाज परिवर्तनको नाममा यसरि बदलिएको छ कि बाबु, जिउदो हुदा छोडिदिनुस , मुर्दा पर्दा पनि कसैले वास्ता गर्दा रहेनछन । म अलि पर एकान्त ठाउमा एक्लै बस्थे बस्थे , छोरा-बुहारीले घर बाट निकालि दियेपछी म भौतारिदै हिडेको थिए । जिउदो हुदा नि बाच्न चाहने रहर पुग्दै थियो , काललाइ पुकार्थे , एकदिन काल ले मेरो सुन्यो बाबु , म खुसि भए । मैले मृत्युलाइ सजिलै अंगाले , प्राण जान लागेको थाहा हुदो रैछ बाबु , सायद भगवान को नाम जप्दै थिए , म सक्किये । ‘
‘तेस्पछि?’ … थोरै डर र आश्चर्य मिश्रित भाबमा मैले प्रश्न गरे ।
‘तेस्पछि , मेरो लास तेही लडिरह्यो , कयौं दिन सम्म, कतिले देखे र एकपल्ट पछाडी नहेरी कुदे , धेरैलाई डर लायो, थोरैलाइ घिन र केहीलाई वास्ता लागेन ।हुन त लासलाई ठेगान लगाउन चाहिने समान र प्रक्रियामा पैसा खर्च कसले गरिदिने बाबु? कसले गरिदिने? यो स्वार्थी समाजमा , तेसैले देखे पनि नदेखे झैँ गर्न नै सरल लग्यो उनीहरुलाई । आफ्नै छोरा-बुहारीले त नहेरिएको म, अपरिचितले के हेर्थे ? म नउठेको लास भै सडिरहे ।
एकदिन एक मानिसले देखे , उनको हल्ला ले मलाई हेर्न सबैतिर मानिस जम्मा भए , मानौं म विश्वको ८औ आश्चर्य हु , केहि प्रहरी आए र मलाई उठाएर लगे । ग्लानि त तब भयो , मृत्यु लाइ अंगालेर पनि मेरो खिल्ली उड्यो , जुन पहिले घर बाट निकालिदा पनि उडेको थियो । तेस्पछि बेबरिशे लास हरुको घुइचोमा राखी मलाई पनि जलाइयो र खरानी बनाइयो । ‘
म आश्चर्यचकित मुद्रामा उसका कुरा सुन्दै थिए ।
‘बाबु ! तपाई समाज को सत्य बुझ्न येहा आउनु भएको हो , यो समाज को तितो सत्य, परिवर्तन को नाममा हाम्रो समाज कहाँ पुगेको छ थाहा पाउनुभयो । ‘
मैले टाउको हल्लाए । बिस्तारै , वाफ जसरि उक्त लास विलिन भयो । मन अलि हलुङ्गो भय जस्तो लाग्यो ।
“हो ! मेरो समाज यति स्वार्थी बन्दै छ कि, कुनै दिन मलामी जान पनि मान्छे पाइने छैन , यदि पाई हालियो भने नि “कति पैसा दिन्छस” भनेर सोध्ने वाला मलामी पाइन्छन , र सत्य येही हो ।
मेरो समाजको बिग्रदो रुप आज एउटा नउठेको लासले मलाई सिकाएर गयो । समाज यति स्वार्थी छ कि जिउदो मान्छेले त यति सिकाउन नि भुलिसके ।
श्रोत : आइनेपाल डट ओआरजी
1
20
20
20